آشنایی با انواع فوم پلی یورتان

پلی یورتان (Polyurethane) به گروهی از مواد شیمیایی که از واکنش ایزوسیانات ها و پلی ال ها تولید می شوند، پلی یورتان گفته می شود؛ و تمام موادی که دارای که پیوند یورتانی هستند، را شامل می شود. مهم ترین ویژگی این مواد این است که از پس از پایان واکنش، به ساختار پایداری می رسند. پلی یورتان در اشکال متنوعی چون، اسپری فوم، پودر و مایعات و امولسیون ها تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه همراه ما باشید، تا شما را بیشتر با پلی یورتان ها آشنا سازیم:

خصوصیات پلی یورتان

پلی یورتان تنها عضو خانواده پلیمر ها است، که خاصیت های متعددی دارد. این ماده خواصی چون، الاستومری، چسبندگی و… دارد. پلی‌یورتان می تواند محصولی ایمن و مستحکم را به وجود آورد. این محصول می تواند روزانه توسط میلیون ها نفر، در بخش های مختلف زندگی روزمره آن ها قرار بگیرد.

کاربرد پلی یورتان

برخی افراد برای اینکه ساختمان های خود را عایق صوتی کنند، از برخی روش های سنتی و ناکار آمد قدیمی استفاده می کنند. برای مثال: از فوم های شانه تخم مرغ، برای جلوگیری از انعکاس صدا استفاده می کنند. اما این کار کاملا بی نتیجه است. امروزه عایق پاششی پلی یورتان صوتی می تواند در این زمینه، بسیار موثر و کارآمد باشد. پس همان طور که گفتیم، پلی یورتان دارای کارایی بسیار زیادی است. ولی پلی پورتان در اشکال مختلفی وجود دارد.

برخی از کاربرد های اشکال مختلف پلی‌یورتان، شامل موارد زیر می شود:

• پلی یورتان در صنایع مختلف کاربرد دارد.
• از فوم منعطف آن، در ساخت تشک ها، مبلمان و صندلی ها استفاده می شود.
• فوم سخت آن، برای عایق کاری در دیوارها، سقف ها و بخش های مختلف ساختمان، سوله ها، مرغداری ها و… کاربرد دارد.
• از پلی یورتان ترموپلاستیک در ساخت و تولید تجهیزات پزشکی، کفش، پوشاک، کاشی، چسب، درزگیر، کف و فضای داخلی اتومبیل، کف پوش ها و… استفاده می شود.

عایق پلی‌یورتان

همان طور که بیان کردیم: پلی یورتان ها پس از پایان واکنش به یک ساختار پایدار می رسند. این عامل موجب شده تا آن ها برای انواع عایق کاری ها، کاربرد داشته باشند. در این روش، پلی‌یورتان می تواند در انواع ترک ها، شکاف ها و درزها تزریق شود. اما عمق ترک ها باید بیش از 1 میلی متر باشد. عایق های پلی‌یورتان، در انواع مختلفی تولید می شوند.

اما بهترین نوع عایق آن، فوم پاششی پلی‌یورتان است. انواع مختلف عایق پلی‌یورتان موارد زیر است:

• برخی به صورت ماستیک های سرد و گرم هستند.
• دسته ای به شکل بلوک هستند، که برای مصرف باید خرد شوند.
• برخی به شکل فوم هستند، که باید در محل مورد نظر اسپری شوند.
• برخی دیگر به شکل تزریقی باید برای عایق کاری به نقطه مد نظر، تزریق شوند.

مزایای پلی یورتان

این ماده شیمیایی دارای مزیت های بسیار زیادی است. مهم ترین نکات مثبت پلی یورتان که توانسته در کاربرد وسیع آن دخیل باشد، شامل موارد زیر می شود:

• انعطاف پذیری: می توان در نقاطی که به کشش بالا نیاز دارند از پلی‌یورتان استفاده نمود. این ماده خاصیت خمشی، کشیدگی و بازیابی خوبی دارد.
• در بازه زمانی کوتاهی تولید می شود، و مقرون به صرفه است: پلی یورتان در مقایسه با ترموپلاستیک ها های معمولی، زودتر و با صرف هزینه پایین تری تولید می گردند.
• طیف رنگی: می توان در حین تولید پلی‌یورتان، رنگدانه های مختلفی را به آن افزود. از طرفی می توان محافظ اشعه ماوراء بنفش را در این رنگدانه ها اضافه نمود. تا در این رنگ ها، در فضای باز ثبات رنگ وجود داشته باشد.
• در برابر کپک و قارچ مقاوم است: بیشتر این مواد مانع رشد کپک ها و قارچ ها می شوند. این ماده را می توان با خیالی آسوده در نقاط گرمسیر و مرطوب استفاده کرد.
• دارای خاصیت پیوند دهی مستحکمی است: پلی‌یورتان ها در هنگام واکنش شیمیایی و تولید، با مواد زیادی پیوند برقرار می کنند. این مواد شامل، پلاستیک ها، چوب و فلزات می شوند. این خاصیت موجب شده تا این ماده برای استفاده در چرخ ها و غلطک ها مناسب باشند.
• در برابر تنش های محیطی مقاوم است: پلی یورتان در برابر تغییرات شرایط آب و هوایی و جوی، بسیار مستحکم هستند و کارایی خود را از دست نمی دهند.
• در مقابل آب، رطوبت، روغن و گریس مقاومت خوبی دارند: این ماده در آب، روغن و گریس پایدار است.
• مقاوم در برابر ساییدگی: این ماده به دلیل خاصیت کششی که دارد، در برابر پارگی، ساییدگی و ضربه بسیار مقاوم است.

معایب پلی‌یورتان

پلی‌یورتان با وجود تمام مزایای خود، برخی نکات منفی را نیز داراست. موارد زیر معایب، این ماده است:

• طول عمر و ماندگاری: یکی از نقاط ضعف پلی یورتان، طول عمر کوتاه آن است. تشک های پلی یورتان آب را جذب نموده و با گذشت زمان تجزیه می شوند.
• پلی‌یورتان برای طبیعت مضر است: فوم های پلی‌یورتان اگر بسوزند، از خود دود های سمی ساتع می کنند. برخی از این فوم ها دارای سوخت های فسیلی تجدید ناپذیر هستند، که این عامل برای محیط زیست مضر است.
• پلی‌یورتان بو و گاز از خود ساتع می کند: مواد شیمیایی که از نفت و گاز ساخته شده و در برابر آتش مقاوم اند، می توانند مشکلات جسمی را برای انسان به همراه داشته باشند. اگر افراد به مدت طولانی در معرض این بو، باشند، ممکن است بیمار شوند.

استفاده از پلی یورتان در ساختمان و ساخت و ساز

خانه های امروزی به موادی با کارایی بالا نیاز دارند که قوی و در عین حال سبک باشند. عملکرد خوبی داشته و در ضمن با دوام بوده و به راحتی نصب شوند. پلی اورتان همه کاره بوده و  به حفظ منابع طبیعی کمک می کند. در واقع  با کاهش مصرف انرژی به حفظ محیط زیست کمک شایانی می کند.

استفاده از پلی یورتان در پزشکی

پلی یورتان ها معمولاً در تعدادی از کاربردهای پزشکی، از جمله کاتتر و لوله های عمومی، بستر بیمارستانی، پارچه های جراحی، پانسمان های زخم و انواع دستگاه های قالب گیری تزریقی استفاده می شوند.

در بازار اسپری پلی اورتان هم موجود است که می توان به شکل راحت تری از آن در عایق کاری ساختمان استفاده کرد. مزایای اسپری فوم پلی اورتان شامل موارد زیر است؛

• برای عایق کاری دیوارهای پیش ساخته مناسب است.
• با کمک آن می توان درب و پنجره ها را به طور کامل عایق بندی کرد.
• درز لوله های فاضلاب و لوله های آب را می توان با آن گرفت.
• درزها و ترک های اطراف سیستم آب و برق را می توان با آن پر کرد.

عایق صوتی و حرارتی

پلی، یورتان پوششی حاوی دو مخزن به نام ایزوسیانات و هیدروژن دار است. این دو ماده به صورت مجزا در مخزن دستگاه نگهداری شده است. توسط لوله های مخصوص بر روی محل پاشیده می شود. عایق پاششی پلی، یورتان حرارتی در ساختمان و مکان مورد نظر موجب کاهش به هدر رفتن انرژی می شود.

برای کاهش دادن و انتقال سر و صدا به داخل ساختمان از عایق پاششی پلی، یورتان صوتی استفاده می شود. عایق کاری صوتی نیز منجر به کاهش سر و صدا می شود. به طور کلی این روش از عایق بندی یک روش کارآمد است که  به عنوان یک عایق صوتی و حرارتی کاربرد دارد.

پلی یورتان ماده ای برای مصرف بهینه انرژی

یکی از بزرگترین دغدغه های امروزی بشر تامین انرژی است. در این راستا انسان ها به دنبال راهی برای کاهش مصرف انرژی و استفاده بهینه از آن ها هستند. پلی یورتان می تواند در این زمینه، به انسان یاری نماید. زیرا همان طور که پیش تر نیز گفتیم: می توان از پلی یورتان برای عایق کاری استفاده نمود.

عایق پاششی پلی‌یورتان حرارتی می تواند در ساخت و ساز برای مصرف بهینه انرژی مورد استفاده قرار گرفته و از هدر رفت سوخت های فسیلی جلوگیری کند. اهمیت این کارایی بسیار زیاد است، زیرا این عایق کاری می تواند تا 70% مانع از اتلاف انرژی شود.

نتیجه گیری

در پایان باید گفت: پلی یورتان نوعی پلیمر مشهور است که در زندگی بشر نقش موثری دارد. جالب است بدانید که برای ساخت صندلی های منزل شما نیز از فوم های پلی‌یورتان کمک گرفته شده است.